Waar accu’s altijd al oplaadbaar waren, maken we wereldwijd ook steeds meer gebruik van oplaadbare batterijen. Dat is ook niet zo gek. De technieken worden steeds beter, en oplaadbare batterijen zijn een meer milieuvriendelijke en kostenbesparende energievoorziening in vergelijking met niet-oplaadbare batterijen.
Toch gebruiken we niet voor alle toepassingen een oplaadbare batterij of accu. Soms is het nou eenmaal niet praktisch. Niet-oplaadbare batterijen blijven altijd een hogere capaciteit hebben in vergelijking met een oplaadbare variant van hetzelfde formaat en gewicht. Denk bijvoorbeeld aan de batterij in een pacemaker. Als daarin een oplaadbare batterij met relatief geringe capaciteit gebruikt zou worden, zou er een oplossing gevonden moeten worden om deze om de paar weken of maanden op te laden. In plaats daarvan gebruiken we een niet-oplaadbare batterij met een zeer lange levensduur, zodat deze door middel van een kleine operatie maar eens in de circa 10 jaar vervangen hoeft te worden.
Dat neemt niet weg dat we in vrijwel alle andere, dagelijkse toepassingen wel oplaadbare batterijen kunnen gebruiken. Maar wat maakt een batterij of een accu eigenlijk oplaadbaar? Hoe werkt het opladen precies, en hoelang duurt het voordat uw accu is opgeladen?
De elektrolyt is de stof die binnenin een batterij zit. Dit kan in een vloeibare vorm, een pasta of gel vorm, of in een vaste poederachtige vorm aanwezig zijn. Naarmate we een batterij gebruiken wordt dit elektrolyt steeds verder omgezet in een andere stof, die voornamelijk uit water bestaat. En bij het opladen wordt hier weer opnieuw elektrolyt van gemaakt. Oplaadbare batterijen hebben een nikkel-cadmium (NiCd), nikkelmetaalhydride (NiMH), of een variant van een lithium-ion (Li-ion) samenstelling.
Hiervoor is dan wel een geschikte oplader nodig, die voor een van de bovenstaande batterij samenstellingen of een accu samenstelling geschikt is. Niet elke oplader kan elke soort batterij of accu opladen. Zo kan een oplader voor een NiMH batterij niet zomaar gebruikt worden om een Li-ion batterij op te laden. Bekijk dus altijd goed wat de beoogde batterijsoort is waarvoor de oplader bedoeld is.
In de praktijk betekent dit dat een oplader altijd een iets hogere spanning moet hebben dan de op te laden accu of batterij. Echter worden opladers ook veel verkocht onder de spanningswaarde van de batterij of accu waar ze voor bedoeld zijn (bijvoorbeeld een 12V oplader voor een 12V loodaccu). Toch zal de werkelijke spanning van de oplader eigenlijk iets hoger zijn, en het is altijd goed om dit nog even na te gaan in de productspecificaties.
Wanneer u een oplader koopt staat bij de specificaties van het product vermeld wat de laadstroom van de oplader is. Deze laadstroom wordt uitgedrukt in ampère (A) en vertelt u hoeveel stroom er uit de oplader naar de op te laden batterij of accu loopt. Vervolgens kijken we naar de capaciteit van de batterij of accu. Deze wordt uitgedrukt in ampère-uur (Ah) bij grotere accu’s of milliampère-uur (mAh) bij batterijen en kleinere accu’s, waarbij 1 Ah gelijkstaat aan 1000 mAh. Om een schatting te maken van de laadtijd delen we simpelweg de capaciteit (Ah) door de laadstroom (A). Bijvoorbeeld: een accu heeft een capaciteit van 20 Ah. Om deze op te laden maken we gebruik van een oplader met een laadstroom van 4 A. Het opladen van de accu zal dan ongeveer 5 uur in beslag nemen (20/4 = 5).
Dit is altijd een schatting. Het volledig opladen bij het bovenstaande voorbeeld zal in werkelijkheid iets langer duren dan 5 uur. Dit heeft met verschillende factoren te maken, maar de belangrijkste factor is dat naarmate de batterij of accu voller raakt, het opladen steeds moeizamer en inefficiënter verloopt omdat de stroomdruk die op dat moment in de batterij of accu is opgebouwd de toevoeging van meer stroom dwarszit. Dit is te vergelijken met het vullen van een wasmachine. Als deze nog (bijna) leeg is, kunt u eenvoudig nieuw wasgoed erin stoppen, maar naarmate de wasmachine voller raakt kost dit steeds meer moeite en moet u meer kracht zetten.
Overigens staat er bij veel opladers ook wat de geschatte laadtijd is. Deze informatie staat er vooral bij als een oplader voor één specifieke batterij of accu geschikt is, bijvoorbeeld zoals gebruikt in een bepaalde laptop of smartphone.
Oplaadbare batterijen en accu’s zijn erg handig. Maar dat geldt natuurlijk alleen zolang ze het doen. Ook deze zullen uiteindelijk niet meer werken; de elektrolyt wordt nooit volledig teruggewonnen. Het is dan ook belangrijk om te weten hoe u batterijen en accu’s op een verantwoordelijke manier deponeert. Daarom hebben wij ook een blog over het recyclen van batterijen en accu’s geschreven.
Terug naar blog
.png "bijna 4 miljoen klanten!")
